Νίκος Πατσιόγιαννης, COO – Co Founder Prosperty: Η Ελλάδα συνιστά πλέον επενδυτικό προορισμό για εγχώριους και ξένους επενδυτές

Με πορεία μόλις 2 1/2 ετών και ίδρυση μέσα στην πανδημία, το marketplace ακινήτων ”τρέχει” με διψήφιο ρυθμό ανάπτυξης το 2022.

Πριν από λίγα χρόνια, ελάχιστοι ήταν αυτοί που φαντάζονταν ότι, κάνοντας χρήση δεδομένων και των νέων τεχνολογιών, θα μπορούσαν να αγοράσουν ή να ενοικιάσουν το δικό τους σπίτι. Η παραδοσιακή αγορά του real estate φαινόταν τότε πολύ δύσκολο να αλλάξει και να εκσυγχρονιστεί.

Η πανδημία, ωστόσο, επιτάχυνε τις εξελίξεις και η Prosperty, ένα ψηφιακό marketplace ακινήτων, που ιδρύθηκε τον Μάρτιο του 2020, λίγες ημέρες πριν το πρώτο lockdown, βρέθηκε σύντομα στο επίκεντρο, επεκτείνοντας γοργά το χαρτοφυλάκιό της, αξιοποιώντας συνεργασίες με τράπεζες και με θεσμικούς.

Για όσα νέα ήθη κόμισε η εταιρεία στις αγοραπωλησίες ακινήτων, για την Ελλάδα ως επενδυτικό προορισμό, αλλά και για τα επόμενα σχέδια της εταιρείας που περιλαμβάνουν επέκταση σε Ισπανία και Ιταλία μιλά στο BusinessNews.gr ο COO και Co founder της εταιρείας Νίκος Πατσιόγιαννης.

Μιλήστε μας αρχικά για την εταιρεία. Τι αποτέλεσε έμπνευση για την ίδρυσή της; Πόσα χρόνια ζωής έχει και πόσους συνεργάτες;

H Prosperty ιδρύθηκε πριν από περίπου 2,5 χρόνια από τον Αντώνη Μαρκόπουλο, τον Αντώνη Δεσποτάκη και εμένα, με μια ιδέα, η οποία προέκυψε αφού εντοπίσαμε ένα πολύ μεγάλο κενό στην ελληνική, αλλά και στην ευρύτερη αγορά ακινήτων, αναφορικά με τον τρόπο με τον οποίο γίνονται οι αγοραπωλησίες ακινήτων. Η αγορά του real estate, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό έχει κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, είναι μια παραδοσιακή αγορά, βασίζεται πολύ στη φυσική διάδραση, έχει πάρα πολλή γραφειοκρατία, θεωρούμε ότι οι υπηρεσίες έχουν μεγάλο περιθώριο βελτίωσης και μάλιστα σε μια περίοδο που η δική μας, η ελληνική αγορά, είναι σε ένα πολύ καλό timing και momentum. Σε αυτό το πλαίσιο είδαμε την ευκαιρία, ιδρύσαμε την Prosperty, η οποία είναι μια εταιρεία τεχνολογίας στο χώρο του Real Estate και η οποία ουσιαστικά φέρνει μια νέα πρόταση με κύριο στόχο τη βελτίωση της διαδικασίας όλων των συμμετεχόντων στη διαδικασία, με την παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών υψηλής ποιότητας και με την παροχή δεδομένων, έτσι ώστε να γίνεται η διαδικασία πιο γρήγορα, με μεγαλύτερη ασφάλεια και με μεγαλύτερη διαφάνεια.

Πως λειτουργεί; Είναι προσιτός στους Έλληνες αυτός ο τρόπος λειτουργίας, δεδομένου ότι έχει να κάνει πολύ με την ψηφιοποίηση διαδικασιών και δεδομένων.

Είμαστε ένα marketplace ακινήτων, έχουμε ψηφιακή παρουσία στο theprosperty.com, αλλά φυσικά έχουμε και μια έντονη και ουσιαστική παρουσία μέσα στην αγορά και λειτουργούμε με τους δικούς μας συνεργάτες σε επίπεδο μεσιτών, μηχανικών, δικηγόρων, συμβολαιογράφων, με στόχο την παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών. Το κλειδί σε ό,τι μας αφορά είναι ότι χρησιμοποιούμε καινοτόμα τεχνολογία και δεδομένα, έτσι ώστε όλη η διαδικασία αγοραπωλησίας ή ενοικίασης ακινήτου να γίνεται πολύ πιο αποτελεσματικά από ό,τι γίνεται με τα παραδοσιακά μέσα.

Το ό,τι ξεκινήσατε μέσα στην πανδημία, ήταν τελικά ανασταλτικός ή κατασταλτικός παράγοντας για την εξέλιξη της Prosperty;

Προφανώς και οι πρώτοι μήνες ήταν διαφορετικοί απ’ ό,τι τους είχαμε προγραμματίσει. ‘Ήμασταν μια νέα εταιρεία, είχαμε κλείσει μια πρώτη σημαντική χρηματοδότηση και στο πλαίσιο αυτό κινηθήκαμε συντηρητικά μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο. Σε κάθε περίπτωση, όπως όλες οι υπηρεσίες που πιστοποιούνται στην ψηφιακή οικονομία, επωφεληθήκαμε γιατί ο κόσμος μπήκε ακόμα περισσότερο στη λογική της χρήσης ψηφιακών μέσων, ακόμα και για πράγματα που δεν τα είχε σκεφτεί μέχρι τότε. Η αγορά του Real Estate έκανε μια μικρή «κοιλιά» τότε για κάποιο χρονικό διάστημα, αλλά σε κάθε περίπτωση, αυτό που είχε σημασία για εμάς και επιταχύνθηκε μέσα στην πανδημία είναι το ό,τι η ψηφιακή εμπειρία δεν θεωρείται κάτι που απευθύνεται σε λίγους ανθρώπους, αλλά πλέον χρησιμοποιείται από την πλειοψηφία του κόσμου.

Θα μπορούσατε να μας δώσετε μια εικόνα πως έκλεισε σε τζίρο το 2021 και πως προχωρά το 2022;

Η εταιρεία τρέχει με διψήφιους ρυθμούς ανάπτυξης και αυτό φαίνεται και από τον κύκλο εργασιών μας και από τα ακίνητα τα οποία έχουμε στη διάθεσή μας. Αυτή τη στιγμή έχουμε στο χαρτοφυλάκιο μας πάνω από 3500 ακίνητα, κατά κύριο λόγο οικιστικά, αλλά και επιλεγμένα εμπορικά ή επενδυτικά.

Αντίστοιχους ρυθμούς ανάπτυξης έχει και το κομμάτι της ομάδας μας, τόσο σε επίπεδο τεχνολογίας όσο και πωλήσεων, καθώς απασχολούμε πάνω από 80 άτομα.

Ποιές είναι οι πιο δημοφιλείς κατηγορίες ακινήτων; Οικίες, γραφεία, εξοχικά; Δώστε μας μια εικόνα του χάρτη ακινήτων αυτή τη στιγμή.

Eμείς κατά κύριο λόγο δραστηριοποιούμαστε στα μεγάλα αστικά κέντρα, Αθήνα, Θεσσαλονίκη και σε κάποιους βασικούς εμπορικούς προορισμούς όπως η Κρήτη, η Πάτρα, στις Κυκλάδες και σταδιακά ανοίγουμε και άλλες περιοχές στις οποίες βλέπουμε έντονη δραστηριότητα. Γενικά, η αγορά βρίσκεται σε μια διαρκή άνοδο. Αν εξαιρέσουμε μια μικρή περίοδο, κατά τη διάρκεια του πρώτου lockdown, από το 2019 και μετά, υπάρχει διαρκής άνοδος, τόσο σε επίπεδο ζήτησης, όσο και σε επίπεδο τιμών. Οι τιμές ακολουθούν την διαρκώς αυξανόμενη ζήτηση και αυξάνονται αντίστοιχα. Ένα από τα χαρακτηριστικά αυτής της περιόδου που διανύουμε είναι ότι υπάρχει περιορισμένη προσφορά νεόδμητων, καθώς η οικοδομική δραστηριότητα δεν έχει φτάσει στους ρυθμούς που θέλει η αγορά. Έτσι, αιτιολογούνται και οι αυξημένες τιμές σε πωλήσεις και ενοίκια. Είναι δυσανάλογη η προσφορά σε σχέση με τη ζήτηση, γιατί θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι δεν είναι μόνο η επαρκής διαθεσιμότητα ακινήτων, αλλά και το είδος και η κατάσταση τους που υπάρχουν διαθέσιμα. Υπάρχει μεγάλο κενό στα νεόδμητα, ενώ υπάρχει αυξητική ζήτηση και αντίστοιχα απουσία προσφοράς σε πρόσφατα ανακαινισμένα ακίνητα. Υπάρχουν περιοχές της Αθήνας, όπου υπάρχει διαρκή ζήτηση, αλλά μηδαμινή προσφορά, πχ Αγία Παρασκευή, Παπάγου, Περιστέρι, Ηράκλειο, Πεύκη.

Σε ό,τι αφορά τα Νότια Προάστια, αν λάβουμε υπόψη ότι υπάρχει σε εξέλιξη και η επένδυση του Ελληνικού;

Στα Νότια Προάστια θα λέγαμε ότι υπάρχει μια κοσμογονία, με μεγάλη ζήτηση και υψηλού επιπέδου κατασκευές. Αυτό προκλήθηκε και από την αυξανόμενη ζήτηση από ξένους. Θα λέγαμε ότι είναι μια αγορά με συγκριτικά υψηλή μέση τιμή κτήσης. Και αυτό ενισχύεται όσο αναμένεται το project του Ελληνικού. Τα Νότια Προάστια είναι σημαντικά ακριβότερα. Ωστόσο, η σταδιακή κατασκευή των ακινήτων του Ελληνικού θα εξισορροπήσει, θεωρώ, τις τιμές των ακινήτων στην περιοχή και θα δημιουργηθεί ένα καλό και ποιοτικό προϊόν με στόχευση όχι μόνο στους ξένους, αλλά και στους Έλληνες επενδυτές.

Έχει επηρεαστεί η αγορά από την γενικότερη γεωπολιτική κρίση και την αύξηση επιτοκίων; Βρίσκετε πχ ότι υπάρχουν κάποιοι που διαθέτουν χρήματα, αλλά διστάζουν να επενδύσουν σε ακίνητα λόγω της κατάστασης;

Δεν έχει παρατηρηθεί αυτή τη στιγμή φρενάρισμα της αγοράς και ο κύριος λόγος για αυτό είναι το ό,τι λόγω της δεκαετούς κρίσης, πολλές αποφάσεις είχαν μείνει πίσω, άρα είχε συσσωρευθεί ζήτηση και πρόθεση επένδυσης. Αυτό το οποίο δεν μπορεί κανείς να μετρήσει είναι αν οι συνθήκες, κυρίως οι γεωπολιτικές, ήταν ευνοϊκότερες, θα βιώναμε έναν διαφορετικό ρυθμό ανάπτυξης στην κτηματαγορά. Αυτό που μπορούμε να πούμε είναι ότι σίγουρα κάποιοι που ήθελαν να επενδύσουν, ειδικά στο πρώτο τρίμηνο του 2022, μετέθεσαν κάποιες αποφάσεις τους για λίγο αργότερα, όχι όμως στη λογική της ματαίωσης, αλλά αναμένοντας να δουν την πραγματική εικόνα της κατάστασης και κινήθηκαν από το τρίτο τρίμηνο του 2022 και μετά.

Η Prosperty διαθέτει και ακίνητα μέσω πλειστηριασμών. Μιλήστε μας λίγο για αυτό το κομμάτι. Λειτουργεί; Υπάρχει ενδιαφέρον;

Η Prosperty συνεργάζεται με όλους τους διαχειριστές απαιτήσεων, θεσμικούς επενδυτές και με τις τράπεζες. Στο πλαίσιο αυτό τα τελευταία χρόνια και μέσα από την εξέλιξη τη διαχείρισης των χαρτοφυλακίων των κόκκινων δανείων, αρκετά ακίνητα έχουν μπει σε διαδικασία αξιοποίησης, από τις εταιρείες που τα διαχειρίζονται, είτε μέσα από πλειστηριασμούς, είτε μέσα από άλλες διαδικασίες. Υπάρχουν και ευκαιρίες και προκλήσεις σε αυτό το κομμάτι, στην αγορά ενός ακινήτου μέσα από τη διαδικασία πλειστηριασμό. Η ευκαιρία είναι ότι οι τιμές κτήσης είναι πιο ανταγωνιστικές από την αρχική του τιμή, σε ποσοστό που μπορεί να αγγίζει ακόμα και το 30% ενώ υπάρχουν ακίνητα σε περιοχές που υπάρχει χαμηλή προσφορά. Άρα μπορεί κάποιος να βρει ευκαιρίες μέσα από πλειστηριασμούς και να δοθεί μέσα από αυτή τη διαδικασία μια δεύτερη ευκαιρία σε ανθρώπους που αναζητούν ένα ακίνητο και πρώτη κατοικία. Από την άλλη, ο υποψήφιος πλειοδότης δεν μπορεί να δει εσωτερικά το ακίνητο πριν το αγοράσει, οπότε θα πρέπει να συνυπολογιστεί στο τελικό κόστος, ένα πιθανό κόστος ανακαίνισής του. Επίσης, δεν υπήρχε μέχρι πρότινος η δυνατότητα να πάρει στεγαστικό δάνειο. Αυτό, όμως, μαθαίνουμε ότι είναι κάτι που σταδιακά αλλάζει και σύντομα οι τράπεζες θα ανακοινώσουν τέτοια προϊόντα, δηλαδή στεγαστικά δάνεια για ακίνητα μέσω της διαδικασίας πλειστηριασμού. Αυτό θα δώσει τη δυνατότητα σε περισσότερο κόσμο να συμμετάσχει σε πλειστηριασμούς και να αποκτήσει ακίνητο.

Tι κομμάτι των δραστηριοτήτων σας αντιπροσωπεύουν οι πλειστηριασμοί;

Ακολουθούμε γενικά την τάση της αγοράς. Η τάση είναι ότι οι πλειστηριασμοί αναμένεται να αυξηθούν τα επόμενα χρόνια και εμείς στο πλαίσιο της συνεργασίας που έχουμε με τις τράπεζες και τους θεσμικούς, ακολουθούμε την τάση της αγοράς. Άρα, θα σας έλεγα γενικά ότι υπάρχει μια αυξητική πορεία σε ό,τι αφορά τις δραστηριότητες της εταιρείας που συνδέονται με τους πλειστηριασμούς.

Βλέπουμε επίσης ότι παρά τις αυξήσεις των κατασκευαστικών υλικών, η οικοδομή τους τελευταίους μήνες βρίσκεται σε συνεχώς ανοδική πορεία; Αντικατοπτρίζεται αυτό στη διαθεσιμότητα των ακινήτων;

Η οικοδομική δραστηριότητα άρχισε ξανά να ανεβαίνει μετά την έξοδο από την οικονομική κρίση. Ξεκίνησε με έναν καλό ρυθμό. Υπήρξε ένα πρόσκαιρο φρενάρισμα με το ξέσπασμα του πολέμου και την απρόβλεπτη αύξηση των οικοδομικών υλικών, με αποτέλεσμα πάνω από 35% αύξηση στο κόστος κατασκευής. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να επαναπροσδιοριστούν τα πλάνα των κατασκευαστών, καθώς κάποιοι μετέθεσαν ή ανέστειλαν κάποιες οικοδομές, ή κάποιοι άλλοι να πάνε με συντηρητικότερους ρυθμούς. Η κατασκευαστική δραστηριότητα έχει έναν κύκλο παράδοσης, όχι λιγότερο από 18-24 μήνες. Άρα τα αποτελέσματα θα τα δούμε από το 2023, καθώς αναμένονται παραδόσεις νέων οικοδομών τότε. Όμως ήταν τέτοιο το κενό που υπήρχε τα προηγούμενα χρόνια, όσον αφορά τα νεόδμητα, κάτι που θα έχει ως συνέπεια να αργήσουμε να φτάσουμε σε ένα επίπεδο που θα μπορούν να ανταποκριθούν στην τρέχουσα ζήτηση.

Θα είναι δελεαστικό αυτό το τελικό κόστος για τον υποψήφιο ιδιοκτήτη;

Αυτό που είναι πολύ δελεαστικό και πολύ επίκαιρο για ένα νέο ή ανακαινισμένο ακίνητο είναι η ενεργειακή διάσταση ενός ακινήτου. Γιατί μπορεί να υπάρχει αυξανόμενο κόστος στην κατασκευή ή την ανακαίνιση, ωστόσο αποδεικνύεται ότι μέσα από τα χρήματα που μπορεί να εξοικονομήσει κάποιος από ένα καλύτερο ενεργειακό προφίλ του ακινήτου, μπορεί να κάνει ταχύτερη απόσβεση.

Για την πορεία της αγοράς ακινήτων το 2023, ποιές είναι οι εκτιμήσεις σας;

Ναι, σαν εταιρεία είμαστε αισιόδοξοι για μια σειρά από λόγους. Πρώτος λόγος είναι ότι υπάρχει εσωτερική αγορά και ζήτηση, άρα με ένα λογικό σενάριο στην εξέλιξη των πραγμάτων, η αγορά θα εξελιχθεί ακόμα περισσότερο. Παρατηρούμε ότι υπάρχει σταθερή ζήτηση που θα εξελιχθεί περαιτέρω στο 2023, καθώς υπάρχει κόσμος που θέλει να επενδύσει σε ακίνητα, είτε για ίδια χρήση, είτε ως επένδυση. Το δεύτερο είναι ότι βλέπουμε σε πολιτειακό επίπεδο κάποιες σημαντικές πρωτοβουλίες, όπως οι ευνοϊκοί όροι απόκτησης πρώτης κατοικίας για νέους έως 39 ετών και άλλες σχετικές δράσεις, που θα συντείνουν στη διατήρηση του ενδιαφέροντος και το τρίτο κομμάτι είναι ότι η Ελλάδα είναι τόσο λόγω της πολιτικής σταθερότητας όσο κυρίως λόγω των συνθηκών και του περιβάλλοντος που προσφέρει, αποτελεί πλέον επενδυτικό προορισμό για Έλληνες και για ξένους επενδυτές. Οι αξίες είναι ακόμα δελεαστικές, το ίδιο και οι αποδόσεις, ειδικά αν τις συγκρίνουμε με αντίστοιχες περιοχές στην Ευρώπη. Έχουμε διαρκείς συζητήσεις από Αμερικάνους τον τελευταίο διάστημα, όσο και από την Αγγλία, τη Γερμανία. Και δεν μιλάμε μόνο πχ για βίλες, αλλά και για πιο μικρά ακίνητα στο κέντρο της Αθήνας ή της Θεσσαλονίκης, τόσο για εκμετάλλευση, όσο και για ίδια χρήση.

Θα ήθελα να μοιραστείτε με τους αναγνώστες μας το όραμά σας για τα επόμενα πέντε χρόνια για την εταιρεία. Υπάρχει στόχευση για γραφεία πχ σε άλλη πόλη ή στο εξωτερικό;

Θεωρούμε ότι ο κλάδος του real estate τα επόμενα χρόνια, παρότι επηρεάζεται από μακροοικονομικά αποτελέσματα και γεωπολιτικές εξελίξεις, είναι το μεγαλύτερο asset class του κόσμου, θα παραμείνει μια κυρίαρχη αγορά. Είναι μια πολύ παραδοσιακή στον τρόπο λειτουργία της αγορά, άρα το περιθώριο και η ευκαιρία βελτίωσης και εξέλιξης των υπηρεσιών είναι πάρα πολύ μεγάλο. Θέλουμε η Prosperty να γίνει η κυρίαρχη ψηφιακή πλατφόρμα διαχείρισης και αγοραπωλησίας ακινήτων στην Ελλάδα και επενδύουμε τόσο σε ανθρώπινο δυναμικό, όσο και εργαλεία και δεδομένα, μεγαλώνοντας διαρκώς τη δραστηριότητά μας. Επίσης, προτεραιότητά μας είναι οι συνεργασίες μας με τους μεγάλους θεσμικούς επενδυτές και τις τράπεζες, άρα προσφέρουμε ολιστικές υπηρεσίες σε όλον τον κύκλο διαχείρισης και εκμετάλλευσης ενός ακινήτου. Παράλληλα, ένα ακόμα κομμάτι που μας ενδιαφέρει και ήδη έχουμε ξεκινήσει, είναι η διεθνοποίηση των δραστηριοτήτων μας. Πριν από μερικούς μήνες ξεκινήσαμε τη επίσημη παρουσία μας στην Κύπρο μέσα από τη λειτουργία τοπικού marketplace και σημαντικές συνεργασίες που σύντομα θα ανακοινωθούν. Η κυπριακή αγορά μπορεί να είναι αναλογικά μικρή, αλλά έχει συγκριτικά σημαντική δραστηριότητα στο real estate, βήμα που δείχνει ήδη, θετικά δείγματα ενώ κοιτάμε νέες αγορές όπως αυτές της Ιταλίας και της Ισπανίας.