Όμηρος Σαρίκας: Το ελληνικό turnaround story, η ανάπτυξη και η ανθεκτικότητα

Ο Όμηρος Σαρίκας, Managing Partner της Brookstreet Equity Partners, αναλύει το πώς διαμορφώνεται ο επενδυτικός χάρτης στην Ελλάδα

Η ανάκαμψη της οικονομίας στην Ελλάδα είναι μια ενδεικτική περίπτωση από άποψη ανθεκτικότητας και νοοτροπίας ανάπτυξης. Σε ό,τι αφορά την ανθεκτικότητα, είναι λιγότερο ευάλωτη στην ευρωπαϊκή ενεργειακή κρίση σε σύγκριση με άλλες χώρες της ΕΕ, τις οποίες, στην πραγματικότητα, συμβουλεύει για μελλοντικές λύσεις. Εν τω μεταξύ, η ελληνική οικονομία έχει χαράξει μια πορεία V, καθώς το πραγματικό ΑΕΠ της αυξήθηκε σημαντικά, ενώ η χώρα προβλέπεται να έχει μεγάλη πτώση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ. Αναμένουμε ένα θετικό τελευταίο τρίμηνο με ανάπτυξη 5-7% και 1,5-2% το επόμενο έτος, ενώ οι υπόλοιποι ομόλογοί μας ενδέχεται να αντιμετωπίσουν βαθιά ύφεση. Ποια είναι, όμως, η ευκαιρία για τις ελληνικές επιχειρήσεις και ειδικότερα για τις μικρομεσαίες;

Η Ελλάδα είναι μια ασύμμετρη αγορά με το 37% των επιχειρήσεων να ανήκουν στην κατηγορία, με ετήσιο κύκλο εργασιών 1-10 εκατ. ευρώ (Small Cap). Η αγορά μικρής κεφαλαιοποίησης είναι διπλάσια από τον μέσο όρο της Δυτικής Ευρώπης (περίπου 16%). Η αυξανόμενη ανάπτυξη ελληνικών startups και μικρομεσαίων επιχειρήσεων εξελίσσεται απαιτώντας περαιτέρω χρηματοδότηση πέρα από το αρχικό κεφάλαιο. Είναι ενδεικτικό ότι το 2021 η ζήτηση για χρηματοδότηση Post-Seed ήταν 8 φορές υψηλότερη από το 2017 φτάνοντας συνολικά τα 4 δισ. ευρώ. Tα εγχώρια funds δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις χρηματοδότησης. Οι συνεπενδύσεις αντιπροσωπεύουν περίπου 71% των συνολικών γύρων follow up χρηματοδότησης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι κεφάλαια για την αγορά Small Cap συνήθως αναζητούνται εκτός Ελλάδας (εξαιρουμένων των μεγαλύτερων μικρομεσαίων επιχειρήσεων). Όσο πιο υγιής είναι η οικονομία, τόσο μεγαλύτερη είναι η χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα.

Αδημοσίευτα στοιχεία δείχνουν ότι η τραπεζική κάλυψη είναι περίπου 50% στις ΗΠΑ, 70% στην Ευρώπη και πάνω από 90% στην Ελλάδα. Απαιτείται ιδιωτικό «patient» κεφάλαιο. Εδώ έχουμε δύο Game-Changers για την Ελλάδα (μεταξύ άλλων). Το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και το ΕΣΠΑ, που κυμαίνονται από 60 έως άνω των 80 δισ. ευρώ, ανάλογα με το επίπεδο της ιδιωτικής συνεισφοράς. Αυτή η προσφορά κεφαλαίου πρέπει να κατανεμηθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα (2025 για το ΤΤΑ, με αναθεώρηση το επόμενο έτος και 2027 για το ΕΣΠΑ).

“Πιστεύουμε στην Ελλάδα και στο ταλέντο της και πρόκειται να ανακοινώσουμε νέες επενδύσεις.”

Η Πράσινη Μετάβαση και ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός είναι οι επόμενες μεγάλες ευκαιρίες για το σχέδιο Ελλάδα 2.0, αλλά χρειάζονται προσεκτική διαχείριση. Πρώτον, ο κίνδυνος που αντιμετωπίζουμε είναι να εστιάσουμε «μόνο» στο ποσοστό απορρόφησης της αποδοτικότητας κεφαλαίου έναντι της παραγωγικής πολλαπλασιαστικής επίδρασης στην οικονομία και την κοινωνία γενικότερα. Δεύτερον, η αντίσταση στην αλλαγή και η έλλειψη (διευθυντικής και εταιρικής) κατάρτισης και διεθνούς εμπειρίας αντιμετώπισης ρίσκου αποτελούν προκλήσεις για τις ελληνικές επιχειρήσεις μικρής κεφαλαιοποίησης. Στην εποχή των ESG και της Τεχνητής Νοημοσύνης, πρέπει να επενδύσουμε στους ανθρώπους μας. Εν κατακλείδι, στο ερώτημα αν η Ελλάδα είναι ώριμη για επενδύσεις, σημειώνεται ότι το σχέδιο Ελλάδα 2.0 αναμένεται να οδηγήσει σε αύξηση του ΑΕΠ, να δημιουργήσει χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας και να αυξήσει τις επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα. Η χώρα επωφελείται από: i) επιταχυνόμενο εγχώριο περιβάλλον PEVC (Private Equity & Venture Capital) και δίκτυο startups ii) διεθνείς κατανομές κεφαλαίων και iii) άμεσες ξένες επενδύσεις.

Τελευταία, δημιουργήθηκε ένα οικοσύστημα επενδύσεων πολλών δισεκατομμυρίων με την υποστήριξη επενδυτών όπως Google, Microsoft, CVC, BC Partners, Amazon, Pfizer, Mubadala, EIF, EIB, EBRD, HDBI κ.ά. Η Ελλάδα είναι μια ξεκάθαρη περίπτωση ασύμμετρης αγοράς σε σημείο καμπής. Από την πλευρά μας, έχουμε πραγματοποιήσει πάνω από 20 συναλλαγές σε αρκετά assets ελληνικών συμφερόντων είτε με ιδρυτές, εταιρείες, είτε συνεργασίες μεταφοράς γνώσης υποστηρίζοντας τη δημιουργία άνω των 250 θέσεων εργασίας. Πιστεύουμε στην Ελλάδα και το ταλέντο της και πρόκειται να ανακοινώσουμε νέες επενδύσεις πριν τα Χριστούγεννα.

Η Ελλάδα αναδεικνύεται πρωταθλήτρια όσον αφορά τη βελτίωση του επιχειρηματικού της περιβάλλοντος και έκανε άλμα 16 θέσεων στην κατάταξη του Economist Intelligence Unit, σημειώνοντας τη μεγαλύτερη πρόοδο μεταξύ 82 χωρών. Αυτό που χρειαζόμαστε για το 2023 είναι η Ελλάδα να συνεχίσει τις προσπάθειές της να είναι ένας ελκυστικός προορισμός για κεφάλαια, φιλική προς τις επενδύσεις, προσφέροντας ασφάλεια και σταθερότητα.

Δείτε σε βίντεο όλη τη συζήτηση του Όμηρου Σαρίκα με τον Παύλο Ευθυμίου, στο πλαίσιο του CEO Initiative Forum 2022