Γιάννης Σπυρόπουλος, Octane: Έχουμε πλέον περάσει σε μια «δαρβινική» εποχή

Ο Γιάννης Σπυρόπουλος, ιδρυτής & CEO της OCTANE Management Consultants και μέντορας του egg – enter•grοw•go της Eurobank, αναλύει, στο epixeiro.gr, το ελληνικό επιχειρείν, τον ψηφιακό μετασχηματισμό και το οικοσύστημα καινοτομίας της χώρας μας, τονίζοντας πως «οι ελληνικές επιχειρήσεις σκληραγωγήθηκαν μέσα στην κρίση, βελτιώνοντας την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητά τους, ώστε να προσαρμοστούν καλύτερα στις συνθήκες διεθνούς ανταγωνισμού και το δαρβινικό περιβάλλον που πλέον αντιμετωπίζουν».

Ξεκινώντας, ποια η εικόνα που μας δίνει, σήμερα, το ελληνικό επιχειρείν, εν μέσω μιας πανδημίας και μετά από μια οικονομική κρίση; Ποια η συνεισφορά του στην οικονομία, ο ρόλος του, οι ευκαιρίες που προσφέρονται;

Τα τελευταία δύο χρόνια, το ελληνικό επιχειρείν δίνει μια πιο αισιόδοξη και θετική εικόνα για το μέλλον, παρά την πανδημία. Οι εταιρείες – πελάτες μας προσλαμβάνουν (ή ψάχνουν να προσλάβουν) στελέχη και εργαζόμενους, αναζητούν ευκαιρίες ανάπτυξης των δραστηριοτήτων τους και βελτίωσης των υπηρεσιών τους, και επενδύουν στην τεχνολογία και την καινοτομία. Ο λόγος για αυτήν την αισιοδοξία, με βάση την εμπειρία μου, είναι τόσο εξωγενής (ύπαρξη κεφαλαίων, βελτίωση οικονομικών συνθηκών, αύξηση ζήτησης) όσο και το γεγονός ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις σκληραγωγήθηκαν μέσα στην κρίση, βελτιώνοντας την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητά τους ώστε να προσαρμοστούν καλύτερα στις συνθήκες διεθνούς ανταγωνισμού και το δαρβινικό περιβάλλον που πλέον αντιμετωπίζουν.

Θα ήθελα τη γνώμη σας και για το θέμα του ψηφιακού μετασχηματισμού, στο οποίο αναφερόμαστε συχνά τους τελευταίους μήνες. Πώς «αλλάζει» η επιχειρηματικότητα μέσα από αυτήν την ψηφιοποίηση; Ποια σημεία χρειάζονται προσοχή ή αποτελούν ενδεχόμενες «παγίδες»;

“Οι ελληνικές επιχειρήσεις σκληραγωγήθηκαν μέσα στην κρίση”

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι ένας σημαντικός μοχλός αλλαγών μέσα σε μια εταιρεία, επιταχύνοντας και αυτοματοποιώντας τις διαδικασίες της, διευρύνοντας τις επαφές της με πελάτες και προμηθευτές, και επιτρέποντας στα στελέχη της εταιρείας να λάβουν αποφάσεις βάσει πολύ πλουσιότερης και πιο άμεσης πληροφορίας για το ανταγωνιστικό τους περιβάλλον. Έχοντας εκτελέσει δεκάδες τέτοια έργα ψηφιακού μετασχηματισμού τους τελευταίους μήνες, πιστεύω ότι το βασικότερο σημείο προσοχής είναι να οδηγείται ο ψηφιακός μετασχηματισμός από πραγματικές business ανάγκες της επιχείρησης και όχι από τις δυνατότητες της τεχνολογίας, που είναι πραγματικά εντυπωσιακές. Πολλές φορές, από μια μικρότερη και «χειρουργική» ψηφιακή παρέμβαση σε μια εταιρεία μπορεί να έρθει το 80% των οφελών που θα ανέμενε από ένα μεγαλύτερο και ακριβότερο πρόγραμμα ψηφιακών επενδύσεων. Οπότε θα πρέπει κάθε κίνηση ψηφιακής παρέμβασης να γίνεται με βάση ένα σαφές πλάνο που βασίζεται στις πραγματικές επιχειρηματικές ανάγκες και προτεραιότητες της εταιρείας.

Έχοντας συνεργαστεί με μια σειρά εταιρειών, ποια είναι εκείνα τα σημεία – κλειδιά που βλέπετε πως οδηγούν στην επιτυχία; Ποιος θα πρέπει να είναι ο ρόλος του manager στο σημερινό επιχειρηματικό περιβάλλον;

Μετά από μια περίοδο γενικής μιζέριας, έχουμε πλέον περάσει σε μια «δαρβινική» εποχή, που ανταμείβει τους πιο προσαρμοστικούς και καινοτόμους εταιρικούς οργανισμούς. Αυτό απαιτεί μια συνεχή εγρήγορση από τους managers με στόχο την βελτίωση τόσο των ιδίων (με νέες δεξιότητες και συνεχή κατάρτιση) όσο και των οργανισμών που διαχειρίζονται. Η παραπάνω ανάγκη συνεχούς βελτίωσης είναι πλέον προφανής σε εμάς σε κάθε έργο μας, και ισχύει όχι μόνο για νεοφυείς επιχειρήσεις, αλλά και για μεγαλύτερες, πιο ισχυρές εταιρείες (όπως οι τράπεζες και οι εταιρείες τηλεπικοινωνιών), καθώς επίσης και για οργανισμούς του Δημόσιου τομέα.

Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο της σημερινής εποχής είναι ο τεράστιος ανταγωνισμός για ταλαντούχους εργαζόμενους, που παρατηρούμε τόσο στον κλάδο μας όσο και σε όλους τους πελάτες μας. Η δυσκολία εύρεσης κατάλληλων στελεχών ενισχύει σημαντικά τις ευθύνες των managers για την προσέλκυση, εκπαίδευση, αξιοκρατική αντιμετώπιση και διακράτηση των εργαζομένων τους που προσθέτουν πραγματική αξία.

“Ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι ένας σημαντικός μοχλός αλλαγών”

Εστιάζοντας στις startups, ποια η γνώμη σας για το οικοσύστημα της χώρας μας; Από που θα πρέπει να ξεκινήσει κάποιος, που θεωρεί πως έχει μια ενδιαφέρουσα ιδέα προς υλοποίηση; Ποια είναι μια βασική συμβουλή που θα θέλατε να προσφέρετε;

Το οικοσύστημα νεοφυών επιχειρήσεων στην Ελλάδα έχει εξελιχθεί αλματωδώς τα τελευταία χρόνια, τόσο με κρατικές πρωτοβουλίες όπως το Elevate Greece ή το ερευνητικό κέντρο «Αρχιμήδης», καθώς και με ιδιωτικές πρωτοβουλίες και συνεργασίες μεταξύ φορέων όπως το egg. Η εξέλιξη αυτή φαίνεται τόσο στην επιτυχία εύρεσης χρηματοδότησης για εταιρείες και funds (δείτε για παράδειγμα το πρόσφατο νέο fund €100 εκατομμυρίων της VentureFriends ή την χρηματοδότηση €30 εκατομμυρίων της Brainomix), όσο και από το μεγάλο ενδιαφέρον για νέες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες με βάση την καινοτομία.

Από την εμπειρία μου τόσο ως σύμβουλος επιχειρήσεων όσο και ως μέντορας του egg τα τελευταία χρόνια, θα έλεγα ότι η πιο ουσιαστική συμβουλή μου για όποιον ή όποια έχει μια «καλή ιδέα» είναι να αποφασίσουν όσο πιο γρήγορα γίνεται αν πιστεύουν αρκετά στην ιδέα τους ώστε να αφιερώσουν τον κοπιώδη χρόνο και ενέργεια που χρειάζεται για την μετατροπή ακόμα και της καλύτερης ιδέας σε επιχειρηματική ευκαιρία. Αν όχι, τότε καλύτερα να μην ασχοληθούν.

Και έρχομαι στο egg της Eurobank, όπου σας βρίσκουμε ως μέντορα. Μιλήστε μας για αυτή τη συμμετοχή και τα σημεία των νεοφυών επιχειρήσεων που, μέσα και από το συγκεκριμένο πρόγραμμα, βλέπετε πως χρειάζονται «ενίσχυση» – και στα οποία στρέφεται και το ενδιαφέρον σας.

Τα χρόνια που ασχολούμαι με το egg τόσο ως αξιολογητής όσο και ως μέντορας έχω εντυπωσιαστεί με την αύξηση τόσο του πλήθους όσο και της ποικιλίας των επιχειρηματικών ιδεών που υποβάλλονται. Στα χρόνια αυτά έχω δει καινοτόμες προσπάθειες που υπερβαίνουν κατά πολύ τον χώρο της τεχνολογίας και αφορούν κλάδους όπως ο τουρισμός, το τρόφιμο, η υγεία, ο πολιτισμός και πολλοί άλλοι.

“Το ελληνικό επιχειρείν δίνει μια πιο αισιόδοξη και θετική εικόνα για το μέλλον”

Ένα από τα κεντρικότερα μηνύματα του egg –και το οποίο προσπαθώ και εγώ να υπηρετήσω– είναι ότι πολλές φορές η καινοτομία δεν αφορά ένα νέο τεχνολογικό προϊόν ή επίτευγμα, αλλά ένα νέο επιχειρηματικό μοντέλο, μια νέα υπηρεσία ή μια διαφορετική προσέγγιση σε ένα πρόβλημα του πελάτη.

Γενικότερα, ποια θεωρείτε πως είναι η συνεισφορά της Πλατφόρμας egg Start Up της Eurobank στο ελληνικό οικοσύστημα; Χρειάζονται και άλλες πρωτοβουλίες -από τον ιδιωτικό τομέα ή το δημόσιο- για τη στήριξη των startups; Προς ποια κατεύθυνση θα πρέπει να κινηθούν αυτές;

Το egg αποτελεί μια από τις παλιότερες πρωτοβουλίες στον χώρο της ελληνικής νεοφυούς επιχειρηματικότητας και έχει συστηματικά βελτιώσει το λειτουργικό του μοντέλο και τις υπηρεσίες που προσφέρει με στόχο την καλύτερη εξυπηρέτηση του συστήματος. Η συνεισφορά του στην ελληνική κοινότητα startups είναι διαχρονική, ουσιαστική και μετρήσιμη.

Με βάση την εμπειρία μου, αλλά και μια πρόσφατη έρευνα που κάναμε για τα startups στην Ελλάδα, θεωρώ ότι αυτό που απαιτείται περισσότερο είναι η καλύτερη επικοινωνία, συνεργασία και στοίχιση μεταξύ των πολλών και αξιόλογων υφιστάμενων πρωτοβουλιών – αυτό ακριβώς που κάνει το ElevateGreece, που για πρώτη φορά δημιουργεί ένα ευρύ και ζωντανό οικοσύστημα μεταξύ ερευνητικών κέντρων, incubators, επιχειρήσεων, funds και λοιπών πρωτοβουλιών και φορέων.

Κλείνω με την επιχειρηματικότητα και με μια απλή ερώτηση: από την εμπειρία σας, τελικά γεννιέσαι ή γίνεσαι επιχειρηματίας; Ποια τα skills που απαιτούνται;

Το ένα και μοναδικό στοιχείο που χαρακτηρίζει κάθε επιτυχημένο επιχειρηματία που έχω γνωρίσει είναι η ευχέρεια στην λήψη αποφάσεων και φυσικά η αντιμετώπιση των όποιων αποτελεσμάτων. Είναι πιστεύω προαπαιτούμενο για την επιχειρηματικότητα σε κάθε χώρα, σε κάθε κλάδο, σε κάθε μέγεθος εταιρείας.

Δεν γνωρίζω αν αυτό το θάρρος που απαιτείται για την λήψη αποφάσεων είναι επίκτητο ή αν μαθαίνεται, αλλά σίγουρα δεν κληρονομείται.